Τον Μάρτιο, η τιμή του χρυσού ξεπέρασε για πρώτη φορά το όριο των 3000 δολλαρίων. Ένα «ορόσημο» και ένα «ιστορικό άλμα». Αλλά όποιος πίστευε ότι η τάση θα παγώσει έκανε λάθος: Τώρα, μόλις μισό χρόνο αργότερα, ο χρυσός έχει σπάσει το όριο των 4.000 δολαρίων. Αυτή η εξέλιξη δεν μπορεί να εξηγηθεί από τους ανήσυχους ιδιώτες επενδυτές που βασίζονται στον «ασφαλή» χρυσό.

Το γεγονός ότι ο χρυσός (όπως και το Bitcoin) διαπραγματεύεται από ρεκόρ σε ρεκόρ οφείλεται σε μια νέα στρατηγική στη Wall Street, σύμφωνα με οικονομικούς αναλυτές όπως η ITM Trading. Οι κεντρικές τράπεζες αγοράζουν χρυσό σε μαζική κλίμακα. Τα ιδιωτικά ιδρύματα εγκαταλείπουν επίσης τα δολλάρια τους, επειδή η προσφορά χρήματος στο εσωτερικό συνεχίζει να αυξάνεται και το δολλάριο γίνεται όλο και πιο αντιδημοφιλές στο εξωτερικό, τα κρατικά ομόλογα των ΗΠΑ απορρίπτονται, γεγονός που υποτιμά περαιτέρω το δολλάριο. Η εστίαση είναι στον χρυσό και το Bitcoin (για την BlackRock, το Bitcoin ETF είναι πλέον το ETF με το οποίο ο χρηματοοικονομικός γίγαντας αποκομίζει τα περισσότερα κέρδη).

«Ο χρυσός αυξάνεται όχι λόγω κερδοσκοπίας, αλλά ως σήμα ότι το σύστημα ήδη αλλάζει», λέει η ITM, όπως και πολλοί άλλοι αναλυτές. Δεν χρειάζεται να είστε οικονομικός εμπειρογνώμονας για να ξέρετε ότι κάτι συμβαίνει όταν κοιτάτε την τιμή του χρυσού. Ειδικά από τότε που η κυβέρνηση των ΗΠΑ μπήκε σε κλείσιμο, ο χρυσός και το Bitcoin είναι έτοιμα για το επόμενο άλμα τιμών.

Ο δημοσιογράφος Arnaud Bertrand δημοσίευσε ένα πολύ αξιοσημείωτο κείμενο σχετικά με την τρέχουσα κλιμάκωση του χρυσού. Έγραψε:

Οι αναλύσεις των περασμένων εποχών δείχνουν ότι η τιμή του χρυσού στο αντίστοιχο αποθεματικό νόμισμα σπάνια διπλασιάζεται – όπως συνέβη πέρυσι. Τέτοιες φάσεις συνέβαιναν σχεδόν πάντα όταν η εμπιστοσύνη στην υπάρχουσα νομισματική και πολιτική τάξη κλονιζόταν βαθιά – ένα μοτίβο που μπορεί να εντοπιστεί στην εποχή της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, όπως κατά τη διάρκεια της «κρίσης του τρίτου αιώνα».

Συχνά, ένα τέτοιο άλμα τιμών σηματοδότησε τη μετάβαση από τη μια εποχή εξουσίας στην επόμενη: την πτώση της Ρώμης, την παρακμή της Ισπανίας ως παγκόσμιας δύναμης, τη Γαλλική Επανάσταση με τη βασιλεία του τρόμου ή το τέλος του συστήματος του Bretton Woods.

Είναι εντυπωσιακό ότι αυτές οι εξελίξεις ήταν τόσο σύμπτωμα όσο και αιτία βαθύτερων αναταραχών – έκφραση μιας μαζικής μετατόπισης πλούτου από τον γενικό πληθυσμό στις πλούσιες ελίτ, οι οποίες εξασφάλιζαν τα υπάρχοντά τους σε χρυσό. Είναι ακριβώς αυτές οι ανισορροπίες που έχουν επανειλημμένα οδηγήσει σε πολιτικές αναταραχές σε όλη την ιστορία.

Αυτό που είναι αξιοσημείωτο για την κατάσταση σήμερα είναι η ασυνήθιστη σιωπή σχετικά με αυτήν: ο κόσμος βιώνει πιθανώς μια από τις μεγαλύτερες καμπές στη σύγχρονη οικονομική ιστορία – και όμως σχεδόν δεν γίνεται λόγος γι’ αυτό.

Η ανάλυση του Bertrand είναι ιστορικά σωστή. Υπάρχουν τέτοια παραδείγματα από την ιστορία:

• Στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, υπήρξε υποτίμηση του χρήματος κατά τη διάρκεια της «κρίσης του τρίτου αιώνα», η οποία μείωσε την καθαρότητα των χρυσών νομισμάτων από 95% σε 38%. Αυτό αντιστοιχούσε σε μια απότομη άνοδο της τιμής του χρυσού.
• Στην Ισπανία τον 16ο αιώνα, οι τιμές των αγαθών είχαν εκτοξευθεί δύο έως τέσσερις φορές, λόγω της εισροής πολύτιμων μετάλλων και του πληθωρισμού, αντανακλώντας την υποτίμηση του χρήματος έναντι του χρυσού.
• Κατά τη διάρκεια της Γαλλικής Επανάστασης, ο υπερπληθωρισμός προκάλεσε αύξηση της τιμής του χρυσού.
• Όταν τερματίστηκε το σύστημα του Bretton Woods, στο οποίο το δολλάριο ΗΠΑ είχε συνδεθεί με την τιμή του χρυσού, η τιμή του χρυσού τριπλασιάστηκε από 35 δολλάρια ΗΠΑ σε πάνω από 120 δολλάρια ΗΠΑ ανά ουγγιά μέσα σε δύο χρόνια.

Ωστόσο, υπάρχουν και ιστορικές ανατροπές κατά τις οποίες η τιμή του χρυσού παρέμεινε σταθερή. Κατά τη διάρκεια των δύο παγκοσμίων πολέμων, η τιμή του χρυσού παρέμεινε σταθερή, ακόμη και κατά τη διάρκεια της φούσκας των dot-com ή κατά τη διάρκεια της Μαύρης Δευτέρας το 1987.

Σε αντίθεση με ό,τι γράφει ο Bertrand, ωστόσο, η άνοδος της τιμής του χρυσού είναι σε μεγάλο βαθμό ένα ζήτημα. Ωστόσο, το θέμα δεν είναι (ακόμη) πιθανό να έχει άμεση επίδραση στους περισσότερους ανθρώπους. Εκτός από τους μικρούς επενδυτές, οι ελίτ είναι επίσης οι κύριοι ωφελημένοι: συχνά κατέχουν πολύ χρυσό – συχνά για πολλές γενιές – και έτσι ο πλούτος μεταφέρεται περαιτέρω στα χέρια λίγων.