Ωστόσο, το νέο σχέδιο σηματοδοτεί τώρα ένα σημείο καμπής. Ενώ τονίζει την κβαντική τεχνολογία, τη βιοπαραγωγή, την ενέργεια υδρογόνου και την πυρηνική σύντηξη ως νέους κινητήρες ανάπτυξης, τα ηλεκτρικά οχήματα δεν είναι πλέον ένα από αυτά. Τα αυτοκίνητα – καθώς και η κατασκευή κατοικιών – αναφέρονται μόνο εν παρόδω.
Το σχέδιο προβλέπει την άρση των περιορισμών στην αγορά αυτοκινήτων προκειμένου να τονωθεί η εγχώρια κατανάλωση.
Μια τελική έκδοση του 15ου Πενταετούς Σχεδίου πρόκειται να υποβληθεί στο Εθνικό Λαϊκό Κογκρέσσο για έγκριση τον Μάρτιο του 2026.
Η Κίνα παρήγαγε δώδεκα εκατομμύρια ηλεκτρικά οχήματα το 2024
Πέρυσι, η Κίνα παρήγαγε δώδεκα εκατομμύρια ηλεκτρικά οχήματα, σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας. Αυτό αντιστοιχεί περίπου στο 70% της συνολικής παγκόσμιας παραγωγής. Έντεκα εκατομμύρια οχήματα βρήκαν αγοραστές στη Γερμανία, τα υπόλοιπα εξήχθησαν.
Ο τομέας των ηλεκτρικών οχημάτων της Κίνας ήταν κάποτε μια βιτρίνα βιομηχανικών φιλοδοξιών. Τώρα ο τομέας εμπλέκεται σε έναν βάναυσο πόλεμο τιμών στο εσωτερικό και ταυτόχρονα προκαλεί εμπορικές εντάσεις στο εξωτερικό. Ο πόλεμος τιμών έχει ενταθεί σημαντικά φέτος.
Από τον Οκτώβριο, το μοντέλλο Seagull της BYD – που πωλείται επίσης με το όνομα Dolphin Surf – κοστίζει το ισοδύναμο λίγο πάνω από 8,500 ευρώ στην Κίνα. Η τιμή του κύριου ανταγωνιστή, του μοντέλλου Wuling Binguo, είναι ήδη διαθέσιμη για περίπου 6.900 ευρώ.
Ο βάναυσος πόλεμος τιμών έχει ασκήσει πίεση στα περιθώρια κέρδους των εταιρειών. Τον Αύγουστο, η BYD, ο μεγαλύτερος κατασκευαστής οχημάτων εναλλακτικής κίνησης στον κόσμο, ανέφερε μείωση 30% από έτος σε έτος στα καθαρά κέρδη το δεύτερο τρίμηνο. Η εταιρεία το δικαιολόγησε με «υπερβολικά μέτρα μάρκετινγκ» και υψηλές εκπτώσεις τιμών, που επιβάρυναν τη «βραχυπρόθεσμη κερδοφορία».
Αν και οι μειώσεις των τιμών ωφέλησαν τους καταναλωτές, οδήγησαν επίσης σε αυτό που οι παρατηρητές περιέγραψαν ως ανθυγιεινό σπιράλ. Οι αγοραστές αυτοκινήτων διστάζουν όλο και περισσότερο να αγοράσουν επειδή φοβούνται περαιτέρω πτώση των τιμών. Από την άλλη πλευρά, οι κατασκευαστές αυτοκινήτων που βρίσκονται υπό οικονομική πίεση αναγκάζονται να συμβιβαστούν με την ποιότητα, την ασφάλεια ή την εξυπηρέτηση των πελατών.
Εν τω μεταξύ, οι προσπάθειες μεταφοράς της πλεονάζουσας παραγωγικής ικανότητας στο εξωτερικό έχουν προκαλέσει διεθνείς αντιδράσεις. Τον Μάϊο του 2024, οι ΗΠΑ επέβαλαν δασμούς 100% στα ηλεκτρικά οχήματα κινεζικής κατασκευής, επικαλούμενες αθέμιτες εμπορικές πρακτικές. Η Ευρωπαϊκή Ένωση ακολούθησε το παράδειγμά της τον Οκτώβριο του 2024, αυξάνοντας τους δασμούς στα κινεζικά ηλεκτρικά οχήματα έως και 45,3%.
Το καθεστώς καλεί τους κατασκευαστές να είναι αυτοπειθαρχημένοι
Οι αρχές έχουν σημειώσει τις αναταράξεις. Τον Ιούνιο, το Υπουργείο Βιομηχανίας και Πληροφορικής της Κίνας κάλεσε στελέχη από μεγάλες αυτοκινητοβιομηχανίες – συμπεριλαμβανομένων των BYD, Geely, Zeekr και Xpeng – στο Πεκίνο. Στη συνάντηση, εκπρόσωποι του υπουργείου προειδοποίησαν για έναν διαγωνισμό που θα αποφέρει ελάχιστα έως καθόλου οφέλη σε όλα τα εμπλεκόμενα μέρη («κούρσα αρουραίων»).
Το αίτημα για αυτοσυγκράτηση επαναλήφθηκε από αξιωματούχους σε πολλές άλλες συναντήσεις. Προέτρεψαν τις αυτοκινητοβιομηχανίες να επιδείξουν «αυτοπειθαρχία» και να δεσμευτούν να πληρώσουν τους προμηθευτές τους εντός 60 ημερών.
Η προειδοποίηση ξεπέρασε τους κατασκευαστές αυτοκινήτων. Τον Ιούλιο, ο Κινέζος ηγέτης Σι Τζινπίνγκ ήταν ασυνήθιστα σκληρός στην κριτική του προς τις τοπικές κυβερνήσεις επειδή έσπευσαν να επενδύσουν στις ίδιες βιομηχανίες.
«Όταν πρόκειται για την εισαγωγή νέων έργων, είναι πάντα τα ίδια λίγα πράγματα: τεχνητή νοημοσύνη, υπολογιστική ισχύς, νέα ενεργειακά οχήματα», είπε ο Σι σε συνάντηση στο Πεκίνο, σύμφωνα με τη Λαϊκή Ημερησία, την εσωτερική εφημερίδα του Κινεζικού Κομμουνιστικού Κόμματος (ΚΚΚ). «Πρέπει όλες οι επαρχίες της χώρας να αναπτύξουν τις βιομηχανίες τους προς αυτές τις κατευθύνσεις;»
Σε ομιλία του για το νέο πενταετές σχέδιο που κυκλοφόρησε από το Xinhua την Τρίτη, ο Σι προέτρεψε και πάλι τις τοπικές κυβερνήσεις να επικεντρωθούν σε βιομηχανίες που ταιριάζουν με τα περιφερειακά τους πλεονεκτήματα, αναπτύσσοντας παράλληλα αυτό που αποκαλεί «νέες παραγωγικές δυνάμεις υψηλής ποιότητας». «Θέλουμε να καθοδηγήσουμε όλους τους ενδιαφερόμενους να υιοθετήσουν μια σταθερή, ορθολογική και ρεαλιστική προσέγγιση στο έργο τους και να μην ξεκινούν νέες πρωτοβουλίες χωρίς κεφάλι», είπε ο Σι.