Ο Milton Friedman, ένας από τους πιο σημαντικούς οικονομολόγους των τελευταίων 100 ετών, έχει χωρίσει την αγοραστική συμπεριφορά σε τέσσερα τετράγωνα για να εξηγήσει γιατί ορισμένες δαπάνες είναι λιτές και άλλες είναι καταστροφή.
Πάρτε την πρώτη περίπτωση, πληρώνετε από την τσέπη σας για τον εαυτό σας – ελέγχετε κάθε σεντ και δίνετε προσοχή στην καλύτερη ποιότητα. Δεύτερη περίπτωση, δικά σας χρήματα, αλλά για κάποιον άλλο, ας πούμε ένα δώρο για την πεθερά – εξοικονομείτε την τιμή, γιατί δεν είναι για εσάς, αλλά η απόλυτη κορυφαία ποιότητα δεν είναι πλέον και τόσο σημαντική. Τρίτη πιθανότητα, ξένα χρήματα για τον εαυτό σας, όπως ένα εταιρικό δείπνο για έξοδα – το αφήνετε να σκίσει, ποιότητα κορυφή, η τιμή δεν έχει σημασία, το αφεντικό πληρώνει. Μετά έρχεται η κατηγορία τέσσερα, ξένα χρήματα για άλλους, εδώ δεν δίνεις σημασία στην τιμή ή στην ποιότητα, γιατί απλά δεν έχει σημασία.
Αυτή ακριβώς είναι η κατηγορία στην οποία βρίσκονται οι πολιτικοί μας. Ψωνίζουν με χρήματα των φορολογουμένων (ξένων χρημάτων, δηλαδή δικών μας) για τρίτους, όπως ΜΚΟ, εταιρείες που έχουν ανατεθεί από το κράτος ή αμφίβολα έργα αμφίβολων γνωστών. Δεν είναι περίεργο που αυτό οδηγεί σε επική σπατάλη. Αυτή δεν είναι μόνο η καθημερινότητα στη Γερμανία, όπου το κράτος θα καίει περισσότερα από ένα τρισεκατομμύριο ευρώ το εξάμηνο για πρώτη φορά το 2025.
Η Μαύρη Βίβλος της Ένωσης Φορολογουμένων απαριθμεί εκατό τέτοια μαργαριτάρια κάθε χρόνο, από περίεργα έως καταστροφικά. 40.000 ευρώ για ένα κύκνο στο Σλέσβιχ-Χόλσταϊν. Χιλιάδες για νυχτερίδες που επανεγκαθίστανται σε ένα πολυτελές σπίτι στη Βάδη-Βυρτεμβέργη. Στη Βαυαρία, ένα αυτοκρατορικό παλτό dachshund – ακούγεται σαν κάτι βγαλμένο από παραμύθι, αλλά κοστίζει πραγματικά χρήματα των φορολογουμένων.
Στην Αυστρία, βάφουμε ροζ τους ποδηλατόδρομους στο Ίνσμπρουκ για 100.000 ευρώ (όχι, δεν αστειεύομαι!) ή αγοράζουμε ανθεκτικές στο κλίμα γλεδίτσιες για ένα τέταρτο του εκατομμυρίου ευρώ. Δεν ξέρετε τί είναι η γλεδίτσια; (βλ. Gleditsia triacanthos Γλεδίτσια – Δέντρα & Θάμνοι | Άγρια Μανιτάρια) Λοιπόν, ένα δέντρο. Το οποίο αναφέρεται ως χωροκατακτητικό είδος. Αλλά είναι «ανθεκτικό στο κλίμα» και έχει το μεγάλο πλεονέκτημα ότι κοστίζει δέκα φορές περισσότερο από τα κανονικά, αυτοφυή δέντρα. Αλλά σιγά τώρα! Αυτά είναι λεπτομέρειες, δεν πρόκειται για τίποτε σπουδαίο, ούτως ή άλλως είναι μόνο χρήματα των φορολογουμένων.
Πολιτικοί όπως ο Stocker ή ο Merz έχουν κολλήσει σε αυτό το τέταρτο τετράγωνο. Χωρίς προσωπικό κίνδυνο. Χωρίς συνέπειες. Χωρίς κόστος. Γι’ αυτό κανένας πολιτικός δεν σκέφτεται ποτέ την αποταμίευση.
Στην Αυστρία, οι φόροι και τα τέλη αυξάνονται σταθερά, και αυτό με ήδη περίπου το 70 τοις εκατό της συνολικής φορολογικής επιβάρυνσης που επιβάλλεται σε έναν εργαζόμενο (φόροι εισοδήματος, εισφορές κοινωνικής ασφάλισης, τέλη, φόροι κατανάλωσης και κατανάλωσης). Στη Γερμανία εφευρίσκονται τρισεκατομμύρια σε ειδικά ταμεία. Παρ’ όλα αυτά, ο δημόσιος τομέας χρεοκόπησε και πάλι.
Πρέπει να υπερασπιστoύμε τους πολιτικούς μας για μια φορά. Δεν οφείλεται μόνο στη βλακεία τους, την ιδεολογική τύφλωση, την απλή διαφθορά και την ευνοιοκρατία. Οφείλεται στο σχεδιασμό του συστήματος. Όσο η άρχουσα τάξη αγοράζει με τα χρήματά μας για τρίτους (εκτός από τις μίζες) θα τείνει πάντα να σπαταλάει. Ο ήλιος λάμπει, το νερό είναι υγρό, η κυβέρνηση καίει τα χρήματά μας.
